Όγκοι νεφρού

Είναι συχνή πάθηση και ποια η αιτία της;

Αποτελεί την 3η συχνότερη κακοήθεια του ουροποιητικού συστήματος. Η ευρεία χρήση τεχνικών απεικόνισης όπως οι υπέρηχοι και η αξονική τομογραφία (CT) αύξησε την ανίχνευση του ασυμπτωματικού νεφροκυτταρικού καρκίνου. Η υψηλότερη επίπτωση παρατηρείται σε ηλικία μεταξύ 60 και 70 ετών, με αναλογία 3:2 ανδρών προς γυναίκες. Οι αιτιολογικοί παράγοντες περιλαμβάνουν τους παράγοντες του τρόπου ζωής, όπως για παράδειγμα το κάπνισμα, την παχυσαρκία και την υπέρταση, το θετικό οικογενειακό ιστορικό αλλά και συγκεκριμένα κληρονομικά νοσήματα (π.χ σύνδρομο von Hippel Lindeau).

Ποια είναι τα συμπτώματα;

Το 60% των νεφρικών όγκων θα διαγνωσθούν στα πλαίσια κάποιου τυχαίου υπερηχογραφικού-CT ελέγχου ή στα πλαίσια διερεύνησης κάποιας άλλης πάθησης. Πολλές νεφρικές μάζες παραμένουν ασυμπτωματικές μέχρι πιο προχωρημένα στάδια. Η κλασική τριάδα του πόνου στην οσφύ, της μακροσκοπικής αιματουρίας και της ψηλαφητής κοιλιακής μάζας είναι σπανία (6-10%) και συσχετίζεται με επιθετική ιστολογία και προχωρημένη νόσο. Παρανεοπλασματικά σύνδρομα όπως αναιμία, κακουχία, αύξηση των τρανσαμινασών (σύνδρομο Stauffer) και υπερασβεστιαιμία παρουσιάζει περίπου το 30% των ασθενών. Μερικοί συμπτωματικοί ασθενείς παρουσιάζουν συμπτώματα που προκαλούνται από μεταστατική νόσο, όπως πόνος στα οστά ή επίμονος βήχας. 

Πώς γίνεται η διάγνωση;

Εξέταση εκλογής αποτελεί η αξονική τομογραφία πριν και μετά την ενδοφλέβια λήψη σκιαγραφικού. Ισότιμη διαγνωστική αξία έχει και η μαγνητική τομογραφία η οποία μπορεί να προτιμηθεί σε ασθενείς με πιθανή φλεβική διήθηση ή αλλεργία σε ενδοφλέβια σκιαγραφικά. Η σταδιοποίηση της νόσου ολοκληρώνεται με αξονική τομογραφία θώρακος. Η βιοψία των νεφρικών όγκων δεν έχει θέση εκτός από περιπτώσεις που έχει επιλεχθεί η συντηρητική θεραπεία.

Ποια είναι η θεραπεία;

Οι βασικές θεραπευτικές επιλογές στην αντιμετώπιση του νεφροκυτταρικού όγκου είναι η ριζική νεφρεκτομή και η μερική νεφρεκτομή. Η ριζική νεφρεκτομή ενδείκνυται σε όλες τις περιπτώσεις όγκων μέγιστης διαμέτρου >7 εκατοστά και σε όγκους 4-7 εκατοστά όταν η μερική εκτομή είναι τεχνικά δύσκολη. Σε μικρούς όγκους η μερική νεφρεκτομή είναι η συχνότερη επιλογή.

Απαιτείται παρακολούθηση μετά το χειρουργείο;

Η μετεγχειρητική παρακολούθηση (με υπέρηχο, CT και κλινικοεργαστηριακό έλεγχο) κρίνεται απαραίτητη με σκοπό την εντόπιση της τοπικής υποτροπής ή της απομακρυσμένης μετάστασης κι ενώ ο ασθενής είναι ακόμα χειρουργικά εφικτό να αντιμετωπιστεί. Η παρακολούθηση επιτρέπει στην αναγνώριση: 

  •  μετεγχειρητικών επιπλοκών
  •  νεφρικής λειτουργείας
  •  τοπικής υποτροπής
  •  υποτροπής στον ετερόπλευρο νεφρό
  •  ανάπτυξης μεταστάσεων 

Μήνυμα

  • Αποτελεί την 3η συχνότερη κακοήθεια του ουροποιητικού συστήματος
  • Το 60% των νεφρικών όγκων θα διαγνωσθούν στα πλαίσια κάποιου τυχαίου υπερηχογραφικού-CT ελέγχου
  • Η βιοψία των νεφρικών όγκων δεν έχει θέση εκτός από περιπτώσεις που έχει επιλεχθεί η συντηρητική θεραπεία.
  • Οι βασικές θεραπευτικές επιλογές στην αντιμετώπιση του νεφροκυτταρικού όγκου είναι η ριζική νεφρεκτομή και η μερική νεφρεκτομή
  • Η μετεγχειρητική παρακολούθηση (με υπέρηχο, CT και κλινικοεργαστηριακό έλεγχο) κρίνεται απαραίτητη