Καλοήθης υπερπλασία του προστάτη
Πόσο συχνή πάθηση αποτελεί;
Τα συμπτώματα της καλοήθους υπερπλασίας του προστάτη απασχολούν περίπου 1 στους 2 άνδρες ηλικίας άνω των 60 ετών. Η συχνότητα της καλοήθους υπερπλασίας του προστάτη αυξάνεται με την αύξηση της ηλικίας απασχολώντας περίπου .
Ποια είναι τα συχνότερα συμπτώματα και ποιες οι πιθανές επιπλοκές;
Τα συχνότερα συμπτώματα είναι:
- Συχνουρία, δηλαδή η ανάγκη να ουρείτε αρκετά συχνά
- Αδύναμη ροή ούρων (μείωση της ακτίνας των ούρων)
- Νυχτερινή έγερση για ούρηση (νυχτουρία), δηλαδή να ξυπνάτε αρκετές φορές τη νύχτα για να ουρήσετε.
- Δυσκολία στην πρωινή έναρξη της ούρησης
- Σταγονοειδής ούρηση
- Έπειξη προς ούρηση, δηλαδή δυσκολία να κρατήσετε τα ούρα σας όταν θέλετε να πάτε στην τουαλέτα
Σε ορισμένες περιπτώσεις τα συμπτώματα απόφραξης της ροής των ούρων μπορεί να γίνουν τόσο έντονα που ο ασθενής δεν μπορεί να ουρήσει καθόλου με αποτέλεσμα να έχει έντονο πόνο στην περιοχή της κύστης, μια κατάσταση που ονομάζεται οξεία επίσχεση των ούρων και κρίνεται απαραίτητη η τοποθέτηση ουροκαθετήρα για την παροχέτευση των ούρων.
Άλλες πιθανές επιπλοκές της καλοήθους υπερπλασίας του προστάτη αν δεν αντιμετωπιστεί έγκαιρα αποτελούν:
- Μακροσκοπική αιματουρία
- Λιθίαση ουροδόχου κύστης
- Υποτροπιάζουσες προστατίτιδες
- Άτονη κύστη
- Χρόνια ατελής επίσχεση ούρων και νεφρική ανεπάρκεια
Πώς γίνεται η διάγνωση;
Η διάγνωση είναι κατά κύριο λόγο κλινική και θα στηριχθεί στο ιατρικό ιστορικό. Το πιο διαδεδομένο τεστ για την αξιολόγηση των συμπτωμάτων της ούρησης είναι το ερωτηματολόγιο IPSS.
Απαραίτητες εξετάσεις που θα συμπληρώσουν το ιστορικό είναι:
- Υπερηχογράφημα νεφρών-ουρητήρων-κύστεως-προστάτη
- Η ουροροομετρία
- Δακτυλική εξέταση
- Μέτρηση PSA
Ποια είναι η θεραπεία;
Ανάλογα με το είδος και βαρύτητα των συμπτωμάτων σας και συνεκτιμώντας τον κλινικο-εργαστηριακό και απεικονιστικό έλεγχο ο ουρολόγος μπορεί να σας προτείνει μία από τις παρακάτω επιλογές:
- Αναμονή και παρακολούθηση
Αποτελεί επιλογή μόνο σε περιπτώσεις πολύ ήπιας συμπτωματολογίας
- Φυτοθεραπεία
Συμπληρώματα διατροφής, τα οποία περιλαμβάνουν εκχυλίσματα του φυτού saw palmetto (Serenoa repens) και τσουκνίδα (Urtica dioica)
- Φαρμακευτική θεραπεία
Οι βασικές κατηγορίες φαρμάκων είναι:
α1-αδρενεργικοί αποκλειστές
Οι α1 αδρενεργικοί αποκλειστές προκαλούν χάλαση των λείων μυϊκών ινών του προστάτη. Περιλαμβάνονται σε αυτούς ουσίες όπως η Αλφουζοσίνη, η Δοξαζοσίνη, η Ταμσουλοσίνη και η Τεραζοσίνη. Είναι κατάλληλοι και αποτελεσματικοί για ασθενείς με ενοχλητικά, μέτρια έως σοβαρά συμπτώματα. Αν και υπάρχουν μικρές διαφορές στα προφίλ ανεπιθύμητων ενεργειών, όλα φαίνεται να έχουν την ίδια κλινική αποτελεσματικότητα.
Αναστολείς της 5α-ρεδουκτάσης
Η Φιναστερίδη και η Δουταστερίδη είναι αναστολείς της 5α-ρεδουκτάσης και έτσι εμποδίζουν τη μετατροπή της τεστοστερόνης σε διυδροτεστοστερόνη, που γίνεται από την 5α-ρεδουκτάση. Βελτιώνουν έτσι τα αποφρακτικά συμπτώματα από το κατώτερο ουροποιητικό, ελαττώνοντας το μέγεθος του προστάτη. Οι ανεπιθύμητες ενέργειες μπορεί να περιλαμβάνουν τη στυτική δυσλειτουργία, την ελαττωμένη libido και πιθανές συναισθηματικές διαταραχές.
Οι παραπάνω κατηγορίες φαρμάκων μπορεί να χορηγηθούν και συνδυαστικά.
Ελάχιστα επεμβατικές μέθοδοι
Μέθοδος Rezum
Βασίζεται στην έγχυση ατμού μέσω της ουρήθρας, με αποτέλεσμα τη συρρίκνωση του προστάτη. Παρέχει το πλεονέκτημα της διενέργειας θεραπείας με τοπική μόνο αναισθησία, βελτιώνοντας τη συμπτωματολογία που οφείλεται σε μετρίου μεγέθους προστάτες, διατηρώντας πρακτικά ανεπηρέαστη την ποιότητα και την ποσότητα της εκσπερμάτισης.
Προστατικό stent – Urolift
Χειρουργική Αντιμετώπιση
Διουρηθρική Προστατοτομή (TUIP-TransUrethran Incision of the Prostate)
Είναι η ενδεδειγμένη θεραπεία, με βάση τις τελευταίες Ευρωπαϊκές και Αμερικανικές κατευθυντήριες οδηγίες για προστάτες <30ml. Πραγματοποιούνται τομές κατά μήκος του κυστικού αυχένα. Στόχος είναι να διευρυνθεί η διάμετρος της ουρήθρας και επομένως να βελτιωθεί η ροή των ούρων. Δεν αφαιρείται καθόλου προστατικός ιστός και επομένως ο κίνδυνος αιμορραγίας είναι αμελητέος. Η παραμονή του ασθενούς στην κλινική διαρκεί μερικές ώρες
Διουρηθρική Προστατεκτομή (Transurethral resection of the prostate – TURP)
Η προσπέλαση γίνεται μέσω της ουρήθρας και με τη χρήση μονοπολικού ή διπολικού ρεύματος (Μέθοδος TURis) γίνεται εξαίρεση του προστάτη σε μικρά κομμάτια με τη βοήθεια του ρεζεκτοσκοπίου. Η επέμβαση μπορεί να πραγματοποιηθεί με γενική ή ραχιαία αναισθησία και αποτελεί την μέθοδο εκλογής για όγκους προστάτη μέχρι 70-80cc. Τοποθετείται ένας ουρηθρικός καθετήρας, ο οποίος αφαιρείται συνήθως μετά από δύο (2) ημέρες.
Διουρηθρική εκπυρήνιση προστάτη
Η διουρηθρική εκπυρήνιση του προστάτη είτε με χρήση Holmium Laser (HoLEP) είτε με χρήση διπολικού ρεζεκτοσκοπίου (BipoLEP) αποτελεί μια σύγχρονη, χειρουργική θεραπεία της καλοήθους υπερπλασίας του προστάτη. Μπορεί να θεραπεύσει οποιοδήποτε μέγεθος προστάτη σε σύγκριση με τις άλλες διουρηθρικές χειρουργικές επεμβάσεις που δεν μπορούν να αφαιρέσουν τον προστάτη αποτελεσματικά με ένα μόνο χειρουργείο, όταν αυτός έχει φτάσει σε ένα συγκεκριμένο μέγεθος (>80ml).
Ποιες είναι οι ενδείξεις για χειρουργική αντιμετώπιση;
Συνιστάται χειρουργική επέμβαση σε ασθενείς με καλοήθη υπερπλασία του προστάτη που προκαλεί:
- νεφρική ανεπάρκεια
- υποτροπιάζουσες λοιμώξεις του ουροποιητικού συστήματος
- βαριά ή υποτροπιάζουσα αιματουρία
- λιθίαση στην ουροδόχο κύστη
- συμπτωματολογία ανθεκτική σε φαρμακευτική αγωγή
Μήνυμα
- Τα συμπτώματα της καλοήθους υπερπλασίας του προστάτη απασχολούν περίπου 1 στους 2 άνδρες ηλικίας άνω των 60 ετών.
- Η διάγνωση θα στηριχθεί κυρίως στο ιατρικό ιστορικό, στο ερωτηματολόγιο IPSS, το υπερηχογράφημα νεφρών-ουρητήρων-κύστεως-προστάτη πρίν κ μετά την ούρηση , την ουροροομετρία.
- Η αντιμετώπιση είναι στα αρχικά στάδια φαρμακευτική ενώ σε επιδείνωση των συμπτωμάτων και σε εμφάνιση επιπλοκών της νόσου η διουρηθρική χειρουργική αντιμετώπιση αποτελεί την κύρια θεραπευτική επιλογή.