Προστατίτιδα
Τι είναι η προστατίτιδα;
Η προστατίτιδα είναι ο γενικός όρος που χρησιμοποιείται για να περιγράψει τη φλεγμονή του προστάτη. Ο όρος δεν περιγράφει με λεπτομέρεια όλο το φάσμα των κλινικών εκδηλώσεων που μπορεί να συνδέονται με φλεγμονή του προστάτη. Σήμερα ξέρουμε ότι υπάρχουν διαφορετικά είδη προστατίτιδας:
- Η οξεία βακτηριακή προστατίτιδα
- Η χρόνια βακτηριακή προστατίτιδα
- Η χρόνια μη βακτηριακή προστατίτιδα/ Σύνδρομο χρόνιου πυελικού άλγους
- Η ασυμπτωματική φλεγμονώδης προστατίτιδα
Πόσο συχνή πάθηση αποτελεί;
Είναι μια πολύ συχνή πάθηση που ταλαιπωρεί πολλούς άντρες όλων των ηλικιών. Είναι η πιο συχνή ουρολογική πάθηση σε άντρες κάτω των 50 ετών και η τρίτη πιο συχνή μετά την ηλικία των 50.
Ποια είναι τα αίτια και τα συχνότερα συμπτώματα;
Τα αίτια και τα συμπτώματα διαφέρουν ανάλογα με το είδος της προστατίτιδας.
Οξεία βακτηριακή προστατίτιδα
Η οξεία βακτηριακή προστατίτιδα είναι μια λοίμωξη του προστάτη που προκαλείται από κάποια βακτήρια. Τα πιο συχνά είναι η E.coli, η Klebsiella και ο Proteus. Το μικρόβιο μπορεί να μεταφερθεί με τη σεξουαλική επαφή, μέσω του αίματος ή να είναι μια επιπλοκή της βιοψίας του προστάτη. Ο ασθενής παρουσιάζει έντονα συμπτώματα λοίμωξης δηλαδή πυρετό, ρίγος, αδυναμία με συνοδό συχνουρία και δυσουρία.
Χρόνια προστατίτιδα (βακτηριακή και μη βακτηριακή)
Η χρόνια βακτηριακή προστατίτιδα συνήθως προκαλείται από τα ίδια βακτήρια που προκαλούν και την οξεία. Πιο σπάνια έχουν ενοχοποιηθεί και άλλοι μικροοργανισμοί όπως ο γονόκοκκος, χλαμύδια, μυκόπλασμα και μύκητες. Συχνά υπάρχει χρόνια λοίμωξη των ούρων τα οποία παλινδρομούν στον προστάτη και προκαλούν την προστατίτιδα. Αν και αποτελεί τη συχνότερη (>90%) μορφή προστατίτιδας η αιτιολογία της χρόνιας μη βακτηριακής προστατίτιδας δεν είναι ξεκαθαρισμένη. Τα συμπτώματα είναι παρόμοια και για τις δύο μορφές και περιλαμβάνουν:
Αίσθημα τάσης ή βάρους στο περίνεο, την περιοχή ανάμεσα στους όρχεις και τον πρωκτό
Συχνουρία και επιτακτική ανάγκη κένωσης του εντέρου
Αίσθημα ατελούς κένωσης της ουροδόχου κύστης
Δυσκολία στην ούρηση
Καύσος κατά την ούρηση
Αίσθημα πόνου στους όρχεις ή στη βουβωνική χώρα
Ελαττωμένη ερωτική επιθυμία
Διαταραχές στη στύση
Πόνος κατά τη σεξουαλική επαφή
Πρόωρη ή και επώδυνη εκσπερμάτιση
Νυκτουρία
Ψυχολογική επιβάρυνση του ασθενούς
Η ασυμπτωματική φλεγμονώδης προστατίτιδα
Είναι ακριβώς αυτό που περιγράφει το όνομα της, δηλαδή δεν υπάρχουν συμπτώματα. Συνήθως διαγιγνώσκεται τυχαία σε κάποια βιοψία προστάτη που γίνεται για άλλο λόγο. Τα αίτια που την προκαλούν δεν είναι ξεκάθαρα.
Πώς γίνεται η διάγνωση;
Η διάγνωση βασίζεται στο ιστορικό του ασθενούς και στην καλή κλινική εξέταση. Η καλλιέργεια ούρων θα βοηθήσει να εντοπίσουμε εάν υπάρχει βακτήριο και έτσι το είδος της προστατίτιδας. Πιο ειδικές εργαστηριακές εξετάσεις, όπως υπερηχογράφημα (κύστης-προστάτη-όρχεων) και αξονική τομογραφία, μπορεί να χρειαστούν αλλά αυτό θα το αποφασίσει ο γιατρός σας. Στη διερεύνηση της χρόνιας μη βακτηριακής προστατίτιδας η καλλιέργεια ούρων πριν και μετά τη μάλαξη του προστάτη καθώς και η χρήση ειδικών ερωτηματολογίων κρίνεται απαραίτητη.
Ποια είναι η θεραπεία;
Η θεραπεία που θα σας συστήσει ο γιατρός σας σχετίζεται με το είδος της προστατίτιδας.
Οξεία βακτηριακή προστατίτιδα
Χορηγούνται αντιβιοτικά από το στόμα ή ενέσιμα, αντιπυρετικά και αντιφλεγμονώδη, άφθονη λήψη υγρών και συχνά απαιτείται νοσηλεία για χορήγηση υγρών και αντιβιοτικών από τη φλέβα.
Χρόνια βακτηριακή προστατίτιδα
Η θεραπεία γίνεται με αντιβιοτικά και σε αυτό το είδος προστατίτιδας. Η διάρκεια της θεραπείας πρέπει να είναι για μεγάλο χρονικό διάστημα, 3 έως και 8 εβδομάδων για να μειωθεί η πιθανότητα υποτροπής. Παράλληλα, θα πρέπει να διερευνηθούν τα αίτια τα οποία συμβάλουν στη δημιουργία ουρολοιμώξεων. Τέτοιες καταστάσεις είναι η λιθίαση του ουροποιητικού, η καλοήθης υπερπλασία του προστάτη με υπολειπόμενο ούρων και διάφορες παθήσεις που επηρεάζουν τη νεύρωση της κύστης. Ο γιατρός σας θα σας συμβουλεύσει αν και πως πρέπει να αντιμετωπισθεί κάποιο από αυτά.
Χρόνια μη βακτηριακή προστατίτιδα – χρόνιο πυελικό άλγος
Επειδή δεν είναι γνωστά τα αίτια που την προκαλούν δεν υπάρχει μια και μοναδική θεραπεία για όλες τι περιπτώσεις. Υπάρχει μεγάλη ποικιλία συμπτωμάτων τα οποία διαφέρουν σε κάθε ασθενή. Συχνά οι ασθενείς παρουσιάζουν εξάρσεις και υφέσεις, ενώ τα αίτια που μπορεί να πυροδοτήσουν την επανεμφάνιση της είναι διαφορετικά για τον καθένα. Η θεραπεία συνήθως είναι μακροχρόνια και συνοδεύεται από αλλαγές στον τρόπο ζωής του αρρώστου. Όλα τα παραπάνω συμβάλουν αρνητικά στην ποιότητα ζωής του ασθενούς, επηρεάζουν την ψυχολογία του ενώ δεν είναι σπάνιο να προκαλέσουν άγχος και κατάθλιψη.
Αυτή η πολύπλοκη οντότητα απαιτεί εμπειρία από το γιατρό, ο οποίος θα πρέπει να εξατομικεύει και προσαρμόζει τις διάφορες θεραπείες που υπάρχουν ανά ασθενή. Συχνά χρειάζεται συνδυασμός θεραπειών που στόχο έχουν να μετριάσουν τα συμπτώματα και να βελτιώσουν την ποιότητα ζωής. Η βιβλιογραφία έχει αναδείξει τις μη φαρμακευτικές μεθόδους όπως η χρήση κρουστικών κυμάτων, η φυτοθεραπεία, η φυσιοθεραπεία πυελικού εδάφους και ο βελονισμός ως τις πλέον αποτελεσματικές και με το πλεονέκτημα της απουσίας ανεπιθύμητων ενεργειών συγκριτικά με τη φαρμακευτική αγωγή. Μπορούν να χρησιμοποιηθούν αντιβιοτικά, αντιφλεγμονώδη, μυοχαλαρωτικά, φάρμακα που βελτιώνουν τη ροή των ούρων και τη συχνουρία (α-αδρενεργικοί αποκλειστές, αντιχολινεργικά), φάρμακα που βοηθούν τη στυτική λειτουργία, καθώς και νευροληπτικά σε ασθενείς με χρόνιο πόνο. Τροφές, ποτά ή συνήθειες που επιδεινώνουν τα συμπτώματα θα πρέπει να αποφεύγονται. Όταν τα συμπτώματα από την ψυχική σφαίρα είναι σοβαρά ίσως χρειαστεί η συνεργασία ψυχιάτρου ή ψυχολόγου.
Μήνυμα
- Η πιο συχνή ουρολογική πάθηση σε άντρες κάτω των 50 ετών και η τρίτη πιο συχνή μετά την ηλικία των 50.
- Τα αίτια και τα συμπτώματα διαφέρουν ανάλογα με το είδος της προστατίτιδας.
- Η οξεία μικροβιακή προστατίτιδα έχει θορυβώδη κλινική εικόνα, η διάγνωσή της γίνεται με καλλιέργεια ούρων και απαιτείται αντιβιοτική αγωγή.
- Η χρόνια μη βακτηριακή προστατίτιδα χαρακτηρίζεται από μεγάλο εύρος κλινικών εκδηλώσεων, εξάρσεις και υφέσεις και συχνά από δυσμενείς επιπτώσεις στη ποιότητα ζωής των ασθενών.
- Η διάγνωση της χρόνιας μη βακτηριακής προστατίτιδας είναι συνήθως διάγνωση αποκλεισμού
- Επειδή δεν είναι γνωστά τα αίτια που προκαλούν τη χρόνια μη βακτηριακή προστατίτιδα δεν υπάρχει μια και μοναδική θεραπεία για όλες τι περιπτώσεις
- Η διαχείριση της χρόνιας μη βακτηριακής προστατίτιδας απαιτεί εμπειρία από το γιατρό, ο οποίος θα πρέπει να εξατομικεύει και προσαρμόζει τις διάφορες, συνήθως συνδυαστικές, θεραπείες που υπάρχουν ανά ασθενή