Στυτική δυσλειτουργία
Τι είναι η στυτική δυσλειτουργία;
Είναι η συνεχής ή περιοδική αδυναμία επίτευξης ή διατήρησης της στύσης, για να υπάρξει μία επιτυχημένη σεξουαλική επαφή. Αυτό διαφέρει από τον ορισμό της σεξουαλικής δυσλειτουργίας, ο οποίος είναι ευρύτερος και περιλαμβάνει διαταραχές της ερωτικής επιθυμίας, της εκσπερμάτισης, του οργασμού και της ικανοποίησης. Η στυτική δυσλειτουργία είναι μια από τις συχνότερες διαταραχές του ανδρικού πληθυσμού. ΔΕΝ είναι πάθηση, αλλά σύμπτωμα που εμφανίζεται στα πλαίσια κάποιας άλλης κατάστασης.
Μπορεί να είναι πρωτογενής, δηλαδή ο άνδρας να μην είχε ποτέ επαρκή στύση, ή να είναι δευτερογενής, δηλαδή ο άνδρας να είχε για κάποιο χρονικό διάστημα επαρκή στύση, όμως από ένα χρονικό σημείο και μετά παρουσίασε τη διαταραχή.
Ποια τα Αίτια;
Η επίτευξη της στύσης είναι μια εξαιρετικά σύνθετη διαδικασία, στην οποία συμμετέχουν ο εγκέφαλος, ορμόνες, νεύρα, μύες, αγγεία και φυσικά τα συναισθήματα και ανώτερες ψυχικές λειτουργίες, όπως οι αισθήσεις, η μνήμη και η προσοχή. Μια διαταραχή στη διαδικασία αυτή μπορεί να είναι αίτιο στυτικής δυσλειτουργίας. Τα προβλήματα μπορεί να είναι οργανικά· στην πορεία, όμως, θα προστεθεί και το άγχος, το οποίο θα επιδεινώσει το πρόβλημα. Το ίδιο μπορεί να συμβεί και ανάστροφα, ενώ συχνά υπάρχει εξαρχής ένας συνδυασμός οργανικών και ψυχολογικών παραγόντων.
Τα πιο συχνά οργανικά αίτια είναι:
- Καρδιολογικές παθήσεις
- Απόφραξη των αγγείων
- Υψηλή χοληστερίνη και τριγλυκερίδια
- Υψηλή αρτηριακή πίεση
- Σακχαρώδης διαβήτης
- Μεταβολικό σύνδρομο (συνδυασμός αυξημένου σωματικού λίπους γύρω από τη μέση, υψηλής αρτηριακής πίεσης, αυξημένων επιπέδων ινσουλίνης, υψηλής χοληστερίνης)
- Παχυσαρκία
- Νευρολογικά νοσήματα, όπως κακώσεις του νωτιαίου μυελού, νόσος του Πάρκινσον και Σκλήρυνση κατά Πλάκας
- Ορμονικές διαταραχές (π.χ. χαμηλή τεστοστερόνη)
- Νόσος Peyronie (ανάπτυξη ουλώδους πλάκας στον ινώδη χιτώνα του πέους)
- Φάρμακα, όπως αντιψυχωτικά, αντικαταθλιπτικά, αντιισταμινικά, διουρητικά, αντιυπερτασικά κ.ά.
- Κάπνισμα
- Χρήση ναρκωτικών
- Αλκοολισμός
- Θεραπείες για καρκίνο του προστάτη (ορμονικές, ακτινοθεραπεία, ριζική προστατεκτομή)
- Υπερπλασία του προστάτη (συνυπάρχει συχνά με στυτική δυσλειτουργία)
- Χειρουργικές επεμβάσεις στην πύελο, όπως επεμβάσεις στο παχύ έντερο και στην κύστη ή στον προστάτη.
Τα πιο συχνά ψυχολογικά αίτια είναι:
- Μύθοι γύρω από το σεξ και τις «επιδόσεις»
- Άγχος
- Χαμηλή αυτοεκτίμηση
- Προβλήματα στην οικογένεια ή στη σχέση
- Δυσκολία στην επίτευξη μιας φυσιολογικής εγκυμοσύνης – υπογονιμότητα
- Άγχος επίδοσης/διαταραχή προσοχής
- Αγχώδεις διαταραχές
- Φτωχή σεξουαλική επικοινωνία με την ερωτική σύντροφο
- Κατάθλιψη
- Ψυχιατρικές παθήσεις, όπως σχιζοφρένεια, διαταραχές προσωπικότητας κ.ά.
Πώς γίνεται η διάγνωση;
Για τους περισσότερους ασθενείς η λήψη ενός καλού ιστορικού (ιατρικού και σεξουαλικού) και η κλινική εξέταση αρκούν, για να τεθεί διάγνωση. Αν, όμως, ο γιατρός σας το κρίνει σκόπιμο, θα σας ζητήσει να υποβληθείτε σε πιο ειδικές εξετάσεις, όπως:
- Εξετάσεις αίματος, όπως για σάκχαρο, χοληστερίνη και τεστοστερόνη. Αν και από αυτές κρίνει ότι έχετε αυξημένο κίνδυνο για στεφανιαία νόσο, ίσως σας παραπέμψει για μία καρδιολογική εκτίμηση.
- Triplex αγγείων-πέους. Ο γιατρός θα προκαλέσει στύση στο ιατρείο και με τη βοήθεια ενός ειδικού μηχανήματος υπερήχων θα ελέγξει τη λειτουργία των αγγείων του πέους (αρτηριών και φλεβών). Η εξέταση αυτή διαρκεί περίπου μία ώρα.
- Αν από το ιστορικό υπάρχουν ενδείξεις για ψυχολογικό πρόβλημα, ο Ουρολόγος θα σας παραπέμψει για εκτίμηση σε ειδικό σεξολόγο ή ψυχίατρο, αντίστοιχα.
Ποιες οι θεραπευτικές επιλογές;
Η θεραπεία θα καθοριστεί από το είδος της στυτικής δυσλειτουργίας. Αν το αίτιο είναι ψυχογενές ή υπάρχουν προβλήματα στη σχέση, ένας εξειδικευμένος σεξολόγος θα μπορέσει να σας βοηθήσει να ξεπεράσετε το πρόβλημα. Συχνά, όταν το πρόβλημα είναι μεικτό, γίνεται συνδυασμός ψυχοθεραπείας και φαρμακευτικής θεραπείας.
Για τη στυτική δυσλειτουργία, η οποία οφείλεται σε οργανικά αίτια, οι επιλογές που υπάρχουν είναι:
- Φάρμακα από το στόμα. Υπάρχουν, σήμερα, τέσσερα διαφορετικά φάρμακα (αβαναφίλη, βαρδεναφίλη, σιλδεναφίλη και ταδαλαφίλη). Ο γιατρός σας θα σας δώσει αναλυτικές οδηγίες για τον σωστό τρόπο λήψης, ώστε να έχετε τη μέγιστη αποτελεσματικότητα.
- Θεραπεία με κρουστικά κύματα. Είναι μία νέα μορφή και ίσως η μοναδική θεραπεία που υπάρχει ως σήμερα, η οποία στοχεύει στο γενεσιουργό αίτιο της αγγειακής στυτικής δυσλειτουργίας.
- Συσκευή αντλίας κενού. Είναι μία μέθοδος, κατά την οποία, με μία συσκευή που τοποθετείται μέσα στο πέος, δημιουργείται κενό αέρος, και αυτό προκαλεί είσοδο αίματος και διόγκωση του πέους. Στη συνέχεια, τοποθετείται ένας δακτύλιος στη βάση του πέους, για να διατηρηθεί η στύση. Σημαντικό είναι να γνωρίζετε ότι ο δακτύλιος δεν πρέπει να παραμένει τοποθετημένος για διάστημα μεγαλύτερο των 30 λεπτών. Η θεραπεία αυτή δεν είναι καλά αποδεκτή από νεότερους ασθενείς, αφού δεν προκαλεί σκληρή στύση.
- Ενδοσηραγγώδεις ενέσεις. Ο γιατρός σας θα σας εκπαιδεύσει να κάνετε μία ένεση στο πέος, όταν θέλετε να έχετε στύση. Η διαδικασία είναι εύκολη στην εκμάθηση και εφαρμόζεται από εκατομμύρια ασθενείς σε όλον τον κόσμο. Σημαντικό είναι να καθοριστεί η σωστή δόση φαρμάκου, για να αποφευχθεί μία σημαντική επιπλοκή των ενέσεων, ο πριαπισμός, δηλαδή η παράταση της στύσης. Η επιπλοκή αυτή απαιτεί άμεση ιατρική αντιμετώπιση.
- Ορμονοθεραπεία. Εφαρμόζεται σε μικρό ποσοστό ασθενών, οι οποίοι έχουν έλλειψη τεστοστερόνης. Με τα κατάλληλα σκευάσματα που θα σας χορηγήσει ο γιατρός σας, η τεστοστερόνη θα επανέλθει στα φυσιολογικά επίπεδα. Σήμερα, χρησιμοποιούνται μία ενέσιμη μορφή (μία ένεση ανά 3μηνο), καθώς και οι τοπικές θεραπείες στο δέρμα (σπρέι, gel).
- Πεϊκή πρόθεση. Εφαρμόζεται, όταν αποτύχουν όλες οι προηγούμενες μορφές θεραπείας. Χειρουργικά τοποθετείται μέσα στα σηραγγώδη σώματα του πέους μία ειδική συσκευή, η οποία μηχανικά προκαλεί στύση, όταν το επιθυμεί ο ασθενής. Στα μειονεκτήματα είναι το υψηλό κόστος. Οι επιπλοκές, αν και σπάνιες, είναι η μόλυνση και η απόρριψη της πρόθεσης (5% των περιπτώσεων). Χρειάζεται καλή ενημέρωση πριν από την τοποθέτησή της, ώστε να μη δημιουργηθούν λάθος προσδοκίες.
Ο γιατρός σας εξατομικευμένα θα σας προτείνει τη θεραπεία ή τον συνδυασμό θεραπειών που είναι κατάλληλος για εσάς, ώστε να αντιμετωπιστεί το πρόβλημά σας.
